Rụng trứng – Quá trình rụng trứng

Rụng trứng là gì?

Rụng trứng là một phần trong chu kỳ kinh nguyệt của người phụ nữ, là hiện tượng tự nhiên của cơ thể. Quá trình rụng trứng được diễn ra vào giữa chu kỳ của kinh nguyệt, và xảy ra hằng tháng. Người phụ nữ bắt đầu rụng trứng từ khi buồng trứng phát triển hoàn thiện, nhận biết được sau khi có chu kỳ kinh nguyệt đầu tiên xảy ra thông thường là từ 13 – 14 tuổi.

Quá trình hình thành trứng

Một bé gái từ khi còn là bào thai nằm trong bụng mẹ, đã có sẵn hai buồng trứng, mỗi bên có từ 5 đến 10 triệu trứng. Mỗi trứng này nằm trong một cái bọc nhỏ (gọi là follicle) và có một số bị tiêu đi mất, đến khi bé lọt lòng mẹ sinh ra thì có khoảng 2 triệu trứng trong người. Cho tới tuổi dậy thì, tức từ lúc bắt đầu có kinh, cứ mỗi tháng – mỗi kỳ kinh nguyệt, thì có một trứng rụng để chờ thụ thai.

Khi bước vào độ tuổi dậy thì, sẽ có khoảng 20 nang noãn (trứng) nguyên thủy được huy động phát triển. Trong một loạt nang noãn phát triển thì chỉ có một nang noãn được chọn lọc tiếp tục phát triển vượt trội trở thành nang noãn trưởng thành. Nang noãn trưởng thành có kích thước 20 -28mm. Nang noãn sẽ vỡ ra và phóng thích noãn di chuyển vào loa vòi của vòi trứng để gặp tinh trùng.

Quá trình rụng trứng

Trứng rụng sẽ di chuyển từ buồng trứng theo ống dẫn trứng đến cổ tử cung, tại cổ tử cung trứng này kết hợp với tinh trùng sẽ trở thành hợp tử, nếu hợp tử làm tổ trong tử cung sẽ phát triển thành thai nhi. Trường hợp trứng không được thụ tinh sẽ theo máu kinh ra ngoài cơ thể. Đến kỳ kinh sau, buồng trứng sẽ lại rụng một trứng chín. Kích cỡ của trứng khoảng 0,2 mm, có thể coi là tế bào lớn nhất của cơ thể người. Một trứng ở cơ thể người phụ nữ có thể tồn tại trong vòng 12 -24 giờ sau khi rụng.

Thời điểm xác định rụng trứng

Thông thường sau khi trứng rụng 14 ngày nếu trứng không được thụ tinh thì sẽ có kinh nguyệt. Như vậy thời điểm 14 ngày trước ngày đầu tiên của kỳ kinh tiếp theo như dự kiến là thời điểm dễ thụ thai nhất. Ví dụ nếu chu kỳ kinh nguyệt là 28 ngày thì ngày rụng trứng khả năng cao sẽ là 14, với người có chu kỳ kinh nguyệt là 25 thì ngày rụng trứng khả năng cao là 11.

Để biết chính xác hơn về thời điểm rụng trứng thì em có thể đi khám siêu âm để theo dõi sự phát triển của trứng.

Để tính ngày rụng trứng và thời điểm dễ thụ thai nhất hãy đọc bài sau: “Phương pháp tính ngày rụng trứng và khả năng thụ thai cao”

Nhận biết thời điểm rụng trứng

Chất nhầy ở cổ tử cung tăng lên 

Trước khi trứng rụng, cơ thể phụ nữ sẽ sản xuất rất nhiều hormone estrogen. Hormone này phát tín hiệu làm dày lớp lót tử cung và tạo ra một môi trường thân thiện với các tinh trùng do đó phụ nữ sẽ nhận biết được thời điểm trứng chuẩn bị rụng do lớp chất nhầy ở cổ tử cung tăng cao và dầy lên, có dạng giống lòng trắng trứng. Kể từ khi lớp dịch nhày tăng cao chính là thời điểm dễ thụ thai nhất.

Nhiệt độ cơ thể tăng

Nhiệt độ cơ thể trung bình của người trưởng thành là 36.5 độ C. Trước khi quá trình rụng trứng diễn ra, nhiệt độ cơ thể phụ nữ có thể giảm xuống 36.2 độ C, thường vào ngày thứ 13-14 của chu kỳ, khi bắt đầu quá trình rụng trứng nhiệt độ cơ thể sẽ tăng liên tiếp cho đến khi đạt 37 độ C và giữ nguyên mức cho đến khi chu kỳ kinh nguyệt tiếp theo mới qua về mức giảm. Khi thấy nhiệt độ cơ thể nóng lên mà đang ở giữa chu kỳ thì có nghĩa là đang bắt đầu quá trình rụng trứng và khả năng thụ thai cao nhất trong vòng 2 – 3 ngày trước khi nhiệt độ cơ thể đạt tới mức tối đa.

Ham muốn tình dục tăng cao

Giáo sư Allen Wilcox, Viện nghiên cứu khoa học sức khỏe và môi trường Mỹ, cho biết, có những yếu tố sinh học đặc biệt như lượng hormone progesterone tăng lên giúp thúc đẩy ham muốn giao hợp của chị em trong suốt 6 ngày dễ thụ thai nhất của một chu kỳ kinh nguyệt. Vào thời điểm trước và trong ngày rụng trứng nhu cầu ham muốn “chuyện ấy” sẽ tăng cao hơn bình thường thì đó chính là dấu hiệu rụng trứng, tận dụng thời điểm này để thụ thai thành công nhé!

Vẻ ngoài hấp dẫn hơn

Bạn có khả năng cảm thấy mình hấp dẫn hơn khi gần rụng trứng và người khác cũng có thể thấy bạn hấp dẫn hơn. Có thể bạn không nhận ra nhưng bạn có thể chọn những loại quần áo để khoe vẻ đẹp của chính mình.

Hương thơm của người phụ nữ

Bạn sẽ thơm tho hơn vào thời điểm này. Mùi cơ thể của bạn sẽ rất dễ chịu hơn và gợi cảm với nam giới trong khoảng thời gian bạn dễ mang thai. Bạn có thể nghĩ rằng không ai biết bạn đang rụng trứng, nhưng mùi hương tự nhiên có thể cho người khác cảm nhận được phần nào hiện trạng của bạn.

Vài điều thú vị về rụng trứng

• Stress, đau ốm hay sự thay đổi các thói quen hàng ngày sẽ làm ảnh hưởng đến thời gian rụng trứng.
• Cấy trứng đã được thụ tinh thường xảy ra 6 – 12 ngày sau khi rụng trứng.
• Cơ thể một người phụ nữ sinh ra có hàng triệu trứng chưa lớn, những trứng này chờ đến thời điểm rụng trứng.
• Trứng phải được thụ tinh trong vòng 24 giờ sau khi được giải phóng. Nếu không được thụ tinh, trứng sẽ tự tiêu biến và lớp lót tử cung bong ra và gây chảy máu, đó là lúc bạn thấy chu kỳ kinh nguyệt xảy ra
• Cách tính “thời điểm vàng” để thụ thai là trừ đi 14 đến 16 ngày kể từ ngày bạn nghĩ sẽ bắt đầu kỳ kinh tiếp theo. Đó là khoảng thời gian khả thi nhất mà rụng trứng xảy ra. Tuy nhiên, với những người có chu kỳ dài hơn 35 ngày hay ngắn hơn 21 ngày, hoặc thất thường, phương pháp này không hiệu quả.

Tìm hiểu về rụng trứng, cách nhận biết ngày rụng trứng là phương pháp để phòng tránh hoặc thụ thai hiệu quả nhất mà được rất nhiều chị em áp dụng.

Tính ngày trứng rụng theo chu kỳ kinh nguyệt

Chu kỳ kinh nguyệt hay còn gọi là vòng tuần hoàn kinh nguyệt đều được. Chu kỳ kinh nguyệt ở phụ nữa được tính từ ngày bắt đầu xuất hiện kinh (ngày bắt đầu ra máu) của tháng này đến ngày đèn đỏ đầu tiên của tháng sau. Chu kỳ kinh nguyệt ở mỗi người phụ nữ là khác nhau có người có chu kỳ kinh ngắn có người có chu kỳ kinh nguyệt dài. Theo khảo sát chu kỳ kinh nguyệt ở chị em phụ nữ là 28 – 30 ngày, đối với người có chu kỳ kinh nguyệt ngắn thì là từ 22 – 26 ngày, dài không quá 36 ngày.

Một kỳ kinh nguyệt ở phụ nữ thường kéo dài từ 3-7 ngày tùy theo thực trạng từng người. Lý giải hiện tượng ra kinh nguyệt là do trong chu kỳ kinh nguyệt đó trứng không được thụ tinh nên lớp niêm mạc của tử cung sẽ ra ngoài theo đường âm đạo.

Dựa vào chu kỳ kinh nguyệt có thể xác định được khoảng thời gian trứng rụng. Với chu kỳ kinh nguyệt từ 28 – 30 ngày thì vào ngày thứ 14 hoặc 15 của kỳ kinh nguyệt sẽ là ngày trứng rụng.

Cách tính ngày rụng trứng như sau:

– Gọi A là số ngày của 1 chu kì kinh nguyệt và X là ngày rụng trứng có khả năng thụ thai cao nhất với phụ nữ.

⇒ X = A – 14

Ví dụ: Với 1 phụ nữ có chu kì kinh nguyệt là 28 ngày thì ta sẽ có: A= 28

⇒ Ngày rụng trứng là: X = A – 14 = 14.

Khả năng rụng trứng của người phụ nữ trên sẽ là vào các ngày từ 13 – 15 ⇒ Khi quan hệ vào ngày 13 – 15 thì có khả năng thụ thai cao nhất.

Dưới đây là bảng tính ngày trứng rụng dựa theo chu kỳ kinh nguyệt

Tính ngày trứng rụng dựa vào thân nhiệt phụ nữ

Nếu bạn nào đang gặp tình cảnh đang rất mong muốn có em bé sốt ruột lắm rồi mà vẫn chua thụ thai được thì hãy suy nghĩ đến phương pháp tính ngày trứng rụng theo thân nhiệt này nhé. Chỉ cần đầu tư một chiếc nhiệt kếđo nhiệt độ cơ thể. Phương pháp này mới chỉ xuất hiện vài năm trước nhưng tính hiệu quả của nó thì không ai có thể phủ nhận được. Thân nhiệt chính là cách cung cấp thông tin cơ bản về chu kỳ trứng rụng chính xác nhất mà lại không cần phải nhớ ngày hay tính chu kỳ kinh.

Phụ nữ bình thường trong độ tuổi sinh sản (sau tuổi dậy thì và trước độ tuổi mãn kinh) thân nhiệt phụ nữ là 36.5 độ C. Sau khi rụng trứng, vì progestagen do hoàng thể tiết ra tác động lên trung khu điều tiết nhiệt độ cơ thể trong não, thân nhiệt cơ sở có thể tăng thêm 0,3 – 0,50C. Đến kỳ kinh nguyệt của tháng sau, do mức độ progestagen giảm xuống, thân nhiệt cơ sở sẽ giảm.

Ví dụ đối với người phụ nữ có chu kỳ kinh nguyệt 28 ngày thì:

– Nhiệt độ cơ thể trung bình là 36.5 độ C. Ngay trước khi rụng trứng, nhiệt độ cơ thể có thể giảm xuống 36.2 độ C, thường vào ngày thứ 13-14 của chu kỳ. Và ngay khi bạn rụng trứng, nhiệt độ cơ thể sẽ tăng liên tiếp cho đến khi đạt 37 độ C, và sẽ ở nhiệt độ như vậy cho đến khi bạn thấy kinh nguyệt. Do đó, nếu thấy cơ thể “nóng nóng” 37 độ thì đó chính là một dấu hiệu rõ rệt nhất cho thấy đây là ngày rụng trứng của bạn.

– Như vậy, nếu chu kỳ kinh nguyệt của người phụ nữ là 28 ngày, biểu đồ thân nhiệt sẽ như sau: 1- 13 ngày đầu tiên, nhiệt độ cơ thể thấp – đây là giai đoạn trước khi rụng trứng. Ngày thứ 14 là ngày rụng trứng, nhiệt độ cơ thể giảm xuống thấp hơn và tăng mạnh trong ngày hôm sau. Từ ngày 15 trở đi, nhiệt độ tăng lên đáng kể. Đây là thời điểm rụng trứng và sau đó vào ngày 28, nhiệt độ sẽ giảm trở lại khi kinh nguyệt bắt đầu vòng tiếp theo.

Khi sử dụng phương pháp này để canh trứng, chị em phụ nữ phải theo dõi nghiêm túc trong ba chu kỳ liền để thấy được quy luật thân nhiệt của mình chính xác nhất. Sau đó, chị em có thể đo vài ngày trong một chu kỳ trước khi trứng rụng là xác định được ngày trứng rụng. Lưu ý thêm là chỉ sử dụng một nhiệt kế để tránh sai số và lấy ở một nơi nhất định trên cơ thể (như ở hậu môn hoặc âm đạo). Nếu lấy ở nách hoặc miệng thì nhiệt độ thấp hơn 0,3 – 0,5 độ C.

Đọc thêm: “Kinh nguyệt ở phụ nữ là gì?“

Tính ngày rụng trứng theo dịch nhầy cổ tử cung

Chỉ cần chị em để ý đến cô bé của mình thì có thể nhận thấy được thời gian rụng trứng thật đơn giản phải không. Các nhận biết đó chính là dực vào lượng dịch nhầy. Bất cứ trong thời điểm nào của chu kỳ kinh nguyệt cổ tử cung đều xuất ra chất dịch nhầy với mục đích là bôi trơn giúp dễ đoạt khoái cực và là môi trường lý tưởng cho tinh trùng trú ngụ vào phát huy khả năng của mình. Tuy nhiên vào ngày trứng rụng, lượng dịch nhầy ở âm đọa nhiều hơn, mỏng hơn và trong suốt đấy chính là dấu hiệu để chị em biết mình đã đến ngày trứng rụng.

Diễn biến dịch nhầy của mỗi chu kỳ như sau: Đầu tiên là kinh nguyệt, sau kỳ kinh bạn thường sẽ khô ráo trong nhiều ngày. Sau đó, bạn sẽ có dịch nhầy có màu trắng đục và đặc sệt như hồ dán, trong những ngày này, xác suất thụ thai rất thấp. Khi gần đến thời điểm rụng trứng, thường là trước đó vài ngày, dịch nhầy sẽ trong và trơn, rất giống lòng trắng trứng sống và số lượng dịch cũng nhiều hơn. Loại chất nhầy này giúp ích cho quá trình thụ thai vì nó tạo ra độ trơn, giúp tinh trùng đi vào trứng dễ dàng hơn. Ngày cuối cùng bạn thấy dịch nhầy dạng này là ngày có khả năng thụ thai cao nhất. Đây thường là ngày rụng trứng hoặc một ngày trước khi rụng trứng. Thời điểm tốt để kiểm tra chất nhầy cổ tử cung là thời gian vệ sinh cá nhân buổi sáng. Nếu bạn cũng đang theo dõi thân nhiệt căn bản của bạn, nên đo trước khi ra khỏi giường.

Vào ngày này, khi chị em đặt các ngón tay sâu vào âm đạo, lấy một ít chất nhờn ở cổ tử cung sẽ thấy chất nhầy có thể kéo thành sợi liên tục lên đến 10cm.

Tính ngày rụng trứng bằng que thử rụng trứng

Nếu chị em có chu kỳ kinh nguyệt không đều, hoặc không để ý đến các biến đổi của cơ thể như nhiệt độ hay lượng dịch nhầy cổ tử cung có thể sử dụng dụng cụ thử trứng rụng.  Bộ dụng cụ dự đoán rụng trứng (được viết tắt là OPKs) cho bạn một kết quả chính xác hơn về sự rụng trứng để có thể canh và chủ động thời gian thụ thai. OPKs vận hành bằng cách phát hiện sự đột ngột thay đổi luteinizing hormone (LH) (hormone tạo hoàng thể) trong nước tiểu của bạn, xảy ra khoảng 36 – 48 giờ trước khi rụng trứng.

Hiện tại bộ dụng cụ này rất phổ biến tại các hiệu thuốc và cũng dễ dàng sử dụng. Que thử rụng trứng sẽ phát hiện việc tăng nồng độ hormon lutein hóa (luteinizing hormone – LH) trong nước tiểu. Tăng LH trong nước tiểu là báo hiệu bạn sẽ rụng trứng. Nước tiểu để thử được lấy sau khi đi tiểu bình thường vào buổi sáng sớm khi vừa ngủ dậy.

Các bước sử dụng que thử rụng trứng là

• Lấy que thử rụng trứng ra khỏi túi đựng.
• Nhúng que thử vào nước tiểu theo hướng mũi tên chỉ xuống. Không được nhúng ngập quá vạch MAX Line (đường kẻ ngang).
• Lấy que thử ở ly đựng nước tiểu ra sau 5 giây và đặt que thử nằm trên mặt phẳng, sạch, khô và không thấm nước (tôi thường đặt ngay trên miệng ly đựng mẫu nước tiểu).
•  Chờ đợi dải màu xuất hiện và đọc kết quả trong 5 phút.

Với các cách tính rụng trứng trên hi vọng chị em đã tìm được cách xác định ngày rụng trứng phù hợp nhất cho mình!

Chu kì kinh bình thường

 Ảnh: Cách tính chu kì kinh nguyệt của phụ nữ

Ở phụ nữ, chu kì kinh nguyệt điển hình xảy ra hàng tháng giữa thời kỳ dậy thì và mãn kinh. Hành kinh là hiện tượng bình thường của tiến trình tự nhiên theo chu kỳ xảy ra ở phụ nữ khoẻ mạnh giữa tuổi dậy thì và cuối tuổi sinh sản.

Tuổi trung bình của hành kinh lần đầu là 12 tuổi, nhưng có thể xảy ra bất cứ lúc nào từ 8 đến 16 tuổi. Lần kinh cuối – mãn kinh, thường xảy ra vào giữa độ tuổi 45 và 55.

Kinh nguyệt bình thường kéo dài vài ngày, thường 3 đến 5 ngày, nhưng một số trường hợp 2 đến 7 ngày cũng được xem là bình thường. Chu kì kinh nguyệt trung bình là 28 ngày kể từ ngày đầu tiên của một chu kì có kinh đến ngày đầu tiên của chu kỳ tiếp theo. Chu kì kinh nguyệt bình thường ở phụ nữ trưởng thành nằm trong khoảng 21 đến 35 ngày.

Chu kì kinh không bình thường và nguy cơ vô sinh

Chu kì kinh không bình thường hay còn gọi là rối loạn kinh nguyệt, thường được bắt đầu bởi kỳ kinh không đều, lượng máu kinh nhiều ít bất thường hay vô kinh…

• Kinh nguyệt không đều: Được biểu hiện ở từng giai đoạn khác nhau trong cuộc sống của phụ nữ, từ lần đầu tiên xuất hiện kinh nguyệt tới thời kỳ tiền mãn kinh (40 – 50 tuổi). Nguyên nhân chủ yếu là do trứng không rụng thường xuyên, cơ thể sản xuất quá nhiều hoặc không đủ estrogen, progesterone, buồng trứng đa nang. Tuy nhiên, có thể còn do biểu hiện của một số bệnh lý như tuyến giáp gặp vấn đề, rối loạn đông máu, u xơ tử cung, thai ngoài tử cung…
• Vô kinh: Vô kinh được chia ra làm ba loại với những nguyên nhân gây bệnh khác nhau:

1. Vô kinh nguyên phát có thể là do dị tật sinh dục bẩm sinh như không có tử cung, không có âm đạo, buồng trứng không phát triển, màng trinh bịt kín.
2. Vô kinh thứ phát là hiện tượng suy buồng trứng sớm, dính buồng tử cung sau nạo hút thai, rối loạn nội tiết, stress, tập thể dục quá sức, sụt cân đột ngột làm ảnh hưởng đến nồng độ estrogen trong cơ thể.
3. Vô kinh sinh lý là tình trạng mãn kinh khi buồng trứng đã ngưng hoạt động.

Với các nguyên nhân trên, ta nhận thấy rối loạn kinh nguyệt thường do nguyên nhân mắc bệnh phụ khoa gây ra, những bệnh này nếu không chữa trị kịp thời, có thể dẫn đến vô sinh. Vậy việc cơ thể phát triển bình thường, vòng kinh đều đặn và ổn định là yếu tố rất quan trọng đối với khả năng sinh sản của phụ nữ. Tuy nhiên vô sinh, hiếm muộn không hoàn toàn do rối loạn kinh nguyệt gây ra mà có thể do một hoặc một số bệnh trong cơ thể mà ta không kiểm soát được như noãn sinh trưởng bất thường, tắc ống dẫn trứng, u xơ tử cung… Những bệnh này cản trở trứng thụ tinh làm tổ và cũng là nguyên nhân dẫn tới vô sinh, hiếm muộn. Nói cách khác, chu kì kinh đều đặn là điều kiện cần của việc thụ thai chứ chưa phải là điều kiện đủ.

Điều trị rối loạn kinh nguyệt

Để điều trị rối loạn kinh nguyệt được tốt nhất, đầu tiên, bạn nên theo dõi chu kì kinh nguyệt của mình. Nếu vòng kinh quá dài hay quá ngắn, có những biểu hiện bất thường thì nên đi khám phụ khoa để được sự tư vấn kịp thời của bác sĩ. Khi đi khám, đầu tiên các bác sĩ sẽ kiểm tra để xác định nguyên nhân bệnh bằng các xét nghiệm soi âm đạo, ổ bụng, buồng tử cung và siêu âm.

Soi âm đạo：Kiểm tra các bệnh viêm cổ tử cung mãn tính, viêm loét cổ tử cung… để có thể xác định sớm tính chất cà diễn biến của các bệnh về cổ tử cung
Soi ổ bụng：Kiểm tra tử cung, ống dẫn trứng và buồng trứng, tìm ra nguyên nhân gây vô sinh như tắc ống dẫn trứng, lạc nội mạc tử cung, u nang buồng trứng ( tích nước) hoặc u xơ tử cung…
Soi buồng tử cung：Phân biệt với hiện tượng xuất huyết bất thường. Những người mắc bệnh polyp trong buồng tử cung, u xơ dưới niêm mạc tử cung, ung thư ống cổ tử cung, ung thư nội mạc tử cung đều có thể gây xuất huyết bất thường, quyết định xem có thể lấy u xơ dưới niêm mạc tử cung hay polyp nội mạc tử cung qua đường cổ tử cung hay không, chẩn đoán sớm các chứng ung thư nội mạc tử cung…
Siêu âm：Kiểm tra những bất thường trong kết cấu tử cung, tử cung chảy máu bất thường, u nang và u xơ buồng trứng, u xơ tử cung.

Sau khi xác định được nguyên nhân và tình trạng bệnh các bác sĩ sẽ có một phác đồ điều trị cụ thể cho bạn, đảm bảo điều trị dứt điểm, chữa trị tận gốc các bệnh gây nên kinh nguyệt không đều, hồi phục sức khỏe cho bạn nữ.

Ngoài ra, bạn có thể chủ động phòng tránh rối loạn kinh nguyệt bằng cách áp dụng lối sống lành mạnh, ăn ngủ đầy đủ, đúng giờ, chăm tập thể dục và thư giãn để giảm căng thẳng…

Bên cạnh đó, việc sử dụng các chế phẩm từ thảo dược thiên nhiên như đậu nành, quả cây trinh nữ…cũng giúp bạn có một chu kì kinh ổn định hơn. Bạn cũng có thể thử sử dụng H-Regulator, đây là sản phẩm được kết hợp từ các thảo dược tự nhiên có tác dụng điều hòa kinh nguyệt, giảm đau bụng kinh và cải thiện nội tiết tố nữ.

Xem thêm: “Kinh nguyệt là gì?”

Bài viết trên giúp bạn biết được thế nào là một chu kì kinh bình thường và một chu kì kinh không bình thường (rối loạn kinh nguyệt). Hi vọng qua bài viết này, bạn sẽ chú ý hơn đến kì “nguyệt san” của mình. Nếu có dấu hiệu rối loạn kinh nguyệt thì cần đi khám và tìm ra nguyên nhân để việc điều trị được dễ dàng hơn.