🔍 Thực tế: Isoflavone KHÔNG làm tăng nguy cơ ung thư vú. Ngược lại, nhiều nghiên cứu cho thấy isoflavone đậu nành có tác dụng bảo vệ tế bào vú và giảm nguy cơ tái phát sau ung thư.
❗ Về ung thư vú và estrogen nội sinh:
Ung thư vú nhạy cảm hormone (ER+) liên quan chặt chẽ đến estrogen nội sinh (estradiol) — một nội tiết tố mạnh có khả năng kích thích tăng sinh tế bào tuyến vú. Sau mãn kinh, khi cơ thể thiếu estrogen, nhiều phụ nữ được chỉ định liệu pháp thay thế hormone (HRT) để cải thiện các triệu chứng như bốc hỏa, mất ngủ, loãng xương…
👉 Tuy nhiên, HRT bị chống chỉ định tuyệt đối ở phụ nữ có tiền sử ung thư vú, do:
- Tăng nguy cơ tái phát ung thư vú (đặc biệt khi chỉ dùng estrogen đơn độc mà không phối hợp progestin).
- Tăng nguy cơ ung thư nội mạc tử cung nếu không kiểm soát liều hoặc phối hợp phù hợp.
- Gây giữ nước, tăng cân, thay đổi tâm trạng, rối loạn chức năng gan.
✅ Isoflavone đậu nành là lựa chọn thay thế an toàn:
Khác với HRT, isoflavone là phytoestrogen – estrogen thực vật, hoạt động theo cơ chế:
- Gắn với thụ thể estrogen (ER):
- isoflavone đậu nành có ái lực chọn lọc với thụ thể estrogen β (ER-β) – tập trung tại xương, mạch máu, não, tim, thận
- Ái lực rất yếu với thụ thể ER-α (nơi kích thích tăng sinh mô vú và tử cung): chỉ bằng ~1/10.000 so với estradiol 🡪 không thúc đẩy phát triển khối u
- Tác dụng không qua cơ chế gắn với thụ thể ER:
-
- Ức chế sinh tổng hợp và hoạt tính của một số men tham gia vào chuyển hoá estrogen 🡪 giảm nguy cơ khởi phát và tái phát ung thư liên quan đến estrogen.
- ức chế tyrosine kinase 🡪 Ức chế tăng sinh tế bào (quá trình cơ bản trong tăng sinh tế bào ung thư)
- điều hoà chu kỳ tế bào, ức chế sự tăng trưởng tế bào không kiểm soát, thúc đẩy tế bào chết theo chương trình
- Ức chế tân tạo mạch máu, ngăn ngừa hình thành mạch mới nuôi u
- Chống oxy hóa, trung hòa gốc tự do, giảm viêm 🡪 ngăn tổn thương DNA, giảm nguy cơ đột biến tế bào
✅ Bằng chứng khoa học:
- Messina & Nechuta, Curr Nutr Rep, 2025: Phụ nữ sau điều trị ung thư vú dùng ~50 mg isoflavone/ngày không làm tăng tái phát; ngược lại có tiên lượng sống tốt hơn.
- van Die et al., JNCI Cancer Spectrum, 2023: Phụ nữ mãn kinh ung thư vú ER+ dùng isoflavone giảm 26% nguy cơ tái phát.
- CRFSN 2022: Isoflavone đậu nành an toàn cho bệnh nhân ung thư vú, không ảnh hưởng đến hiệu quả của tamoxifen, được khuyến nghị bởi các tổ chức: American Cancer Society (ACS), American Institute for Cancer Research (AICR), World Cancer Research Fund (WCRF).
✅ Kết luận:
- Liệu pháp hormone thay thế (HRT) có thể hiệu quả cho phụ nữ mãn kinh nói chung, nhưng không an toàn cho phụ nữ có tiền sử ung thư vú.
- Isoflavone đậu nành là giải pháp thay thế không hormon, chọn lọc, an toàn và hiệu quả cho phụ nữ tiền mãn kinh và mãn kinh, bao gồm cả người có yếu tố nguy cơ ung thư vú hoặc từng điều trị ung thư vú.
Ý kiến của bạn