Mụn do nội tiết khác với mụn thông thường. Việc điều trị cần kết hợp nhiều phương pháp trong – ngoài khác nhau và đặc biệt việc sử dụng thuốc trị mụn do nội tiết cần phải lưu ý nhiều vấn đề.
Trị mụn nội tiết khó khăn hơn nhiều so với các loại mụn thông thường (Ảnh minh họa)
Một số loại thuốc trị mụn do nội tiết
Thuốc tránh thai kết hợp với liều lượng thấp estrogen, các loại thuốc kháng nội tiết tố androgen là các loại thuốc trị mụn do nội tiết phổ biến, chúng giúp ngăn chặn các tác nhân gây mụn.
- Lo-Overal, Yasmin là điển hình cho thuốc tránh thai liều lượng thấp chứa estrogen. Loại thuốc này có tác dụng làm giảm androgen, từ đó giảm mụn. Hiệu quả của loại thuốc này được chứng thực bởi những phụ nữ trong lứa tuổi sinh sản sử dụng thuốc tránh thai.
- Dexamethasone là một loại thuốc trị mụn do nội tiết có chứa corticosteroid. Loại thuốc này có khả năng tác động lên tuyến thượng thận – tuyến chính sản xuất ra androgen. Tuy nhiên loại thuốc này gây ra rất nhiều tác dụng phụ (ức chế miễn dịch, làm loét dạ dày, chảy máu dạ dày, rối loạn dung nạp glucose hoặc đái tháo đường, giữ nước và muối gây phù và tăng huyết áp, vv). Vì vậy cần hết sức cẩn trọng khi sử dụng Dexamethasone.
- Thuốc ức chế nội tiết tố androgen là Diane35 chứa cyproterone acetate (CPA). Loại thuốc này có tác dụng ngăn tác động của androgen lên tuyến bã, làm tuyến bã giảm tiết nhờn, từ đó giảm hình thành mụn trứng cá mới. Kết quả điều trị thường có tiến triển tốt sau 3 tháng. Thuốc có thể dùng liên tục nhiều năm để ngăn mụn tái phá và vừa mang lại hiệu quả tránh thai. Tuy nhiên, loại thuốc này cũng gây nhiều tác dụng phụ không mong muốn: nhức đầu nhẹ, rong kinh, ngực đau căng.
- Một loại thuốc kháng androgen khác là Spironolactone. Loại thuốc này ức chế các thụ thể androgen và ức chế tuyến thượng thận, buồng trứng sản sinh androgen. Từ đó ngăn ngừa sự sản sinh dầu thừa, làm giảm mụn.
- Nếu mụn ở dạng nặng, nhiều bệnh nhân còn sử dụng Accutane, loại thuốc này có thể điều trị những mụn nang nghiêm trọng nhất chỉ sau ít tuần với điều kiện áp dụng chế độ trị liệu nghiêm ngặt. Tuy nhiên, Accutane cũng gây rất nhiều tac dụng phụ như: môi đỏ, nứt và đau; chảy máu cam; thay đổi màu da; lột da trên lòng bàn tay và lòng bàn chân; chảy máu nướu hoặc nướu sưng lên; rụng tóc; mệt mỏi; vv.
Ngoài các loại thuốc uống, thuốc trị mụn nội tiết còn có dạng bôi tại chỗ:
- Thuốc bôi chứa retinoid. Retinoid là tên gọi chung các dẫn xuất của vitamin A. Loại thuốc để trị mụn nội tiết là tretinoin. Tretinoin sẽ làm nhân mụn trồi lên và thoát ra ngoài, đồng thời ngăn ngừa phát sinh nhân mụn mới.
- Thuốc bôi chứ benzoyl peroxyd. Thuốc có khả năng làm tiêu nhân mụn, diệt khuẩn P.acnes. Tuy nhiên loại thuốc này dẽ gây kích ứng da nên cần tránh ra nắng khi bôi thuốc.
- Thuốc bôi chứa lưu huỳnh. Loại thuốc này làm giảm nhờn, sát trùng. Hiện nay ít được sử dụng vì các chế phẩm có lưu huỳnh chứ mùi hôi rất khó chịu.
Có nhiều loại thuốc trị mụn do nội tiết khác nhau (Ảnh minh họa)
Thuốc trị mụn do nội tiết có thể gây những ảnh hưởng gì đến cơ thể?
- Ảnh hưởng đến các bộ phận trong cơ thể. Một sự thật không thể phủ nhận là thuốc trị mụn do nội tiết có thể chứa nhiều chất nguy hiểm. Khi sử dụng bừa bãi, không đúng cách có thể gây ra hàng loạt những ảnh hưởng đến cơ thể. Điển hình trong số này có thể kể tới corticosteroid, chúng gây rất nhiều tác dụng phụ như đã nói ở phần trên. Ngoài ra, việc điều trị mụn nội tiết bằng thuốc tránh thai có có thể gây đột quỵ, nhồi máu cơ tim hoặc chứng huyết khối gây tắc tĩnh mạch.
- Gây ra các bệnh về tâm lý. Thuốc trị mụn cho nội tiết cũng gây ra những ảnh hưởng liên quan đến tâm lý. Một số biểu hiện tiêu biểu là: mất tập trung, nóng nảy, thậm chí còn gây nên các cơn hưng phấn hoặc trầm cảm, vv.
- Nguy cơ dị dạng thai nhi. Một số loại thuốc trị mụn nội tiết có thể làm ảnh hưởng tới thai nhi. Nhiều loại thuốc trong vòng 1 tháng sau khi sử dụng thuốc nếu người dùng mang thai có thể dẫn tới dị dạng thai nhi rất cao. Thậm chí, kể cả sau 2, 3 tháng, điều này vẫn có thể xảy ra.
- Các vấn đề về khác. Sử dụng thuốc tránh thai để trị mụn có thể làm xuất hiện quầng mất, đau đầu, buồn nôn, chóng mặt, gây rối loạn chu kì kinh nguyệt, ảnh hưởng đến cơ chế sản sinh nội tiết tố của buồng trứng. Thậm chí nhiều trường hợp sử dụng thuốc tránh thai để trị mụn nội tiết còn dẫn tới vô sinh, giảm khả năng sinh sản, vv.
Những lưu ý khi sử dụng thuốc trị mụn do nội tiết
Sử dụng thuốc trị mụn do nội tiết cần lưu ý nhiều vấn đề khác nhau (Ảnh minh họa)
Lưu ý chung
- Trước khi sử dụng bất kì loại thuốc nào cũng cần nắm rõ về loại thuốc đó (công dụng, thành phần, xuất xứ, hạn dùng, tương tác thuốc, các tác dụng phụ có thể gặp phải, vv)
- Không sử dụng thuốc trị mụn nội tiết theo đơn của người khác. Dùng thuốc bắt chước theo toa kê bệnh của người khác có thể rất nguy hiểm, thậm chí chết người. Đây là thói quen khá phổ biến trong cộng đồng.
- Nếu có bất kì thắc mắc gì về thuốc đừng ngần ngại đặt câu hỏi cho bác sĩ hoặc dược sĩ của bạn để được giải đáp rõ hơn về loại thuốc mình sắp sử dụng.
- Đừng mong đợi có ngay kết quả khi dùng thuốc. Việc điều trị mụn do nội tiết cần thời gian và kiên trì, chính vì vậy đừng mong đợi có kết quả ngay khi dùng thuốc. Để có kết quả tối ưu, thuốc cần có thời gian chuyển hóa trong cơ thể.
- Nếu gặp tác dụng phụ. Hãy trao đổi với bác sĩ để tìm biện pháp để khống chế.
- Nếu sử dụng thuốc trị mụn nội tiế t bôi ngoài da. Trước khi sử dụng thuốc bôi ngoài da, nên bôi thử thuốc lên vùng da mỏng ở mặt trước cẳng tay trong 6-8 giờ, nếu không thấy phản ứng thì mới bôi lên mặt.
- Tuân thủ đúng chỉ dẫn của bác sĩ, không dừng thuốc đột ngột. Thuốc là một loại hóa chất có công dụng và những tác dụng phụ, đã được bác sĩ cân nhắc kĩ trước khi kê đơn. Việc tự ý ngừng thuốc có thể gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng.
- Tuyệt đối không được dùng các loại kem, thuốc trị mụn tự chế trôi nổi trên thị trường.
Trước khi sử dụng bất kì loại thuốc nào cũng cần nắm rõ về loại thuốc đó (Ảnh minh họa)
Các trường hợp tránh dùng thuốc viên nội tiết?
- Phụ nữ có ý định mang thai, đang mang thai hoặc đang nuôi con bằng sữa mẹ
- Phụ nữ bị xuất huyết âm đạo không rõ nguyên nhân
- Những người mắc bệnh gan, suy giảm chức năng gan
- Bệnh sử có bệnh tim, đột quỵ hoặc tăng huyết áp
- Bệnh sử rối loạn đông máu
- Bị bệnh tiểu đường
- Bệnh nhân bị ung thư vú, đau nửa đầu
- Phụ nữ bị tắc nghẽn tĩnh mạch, động mạch
Dùng thuốc trị mụn do nội tiết có dùng kèm mỹ phẩm trị mụn được không?
- Việc sử dụng bất kì loại mỹ phẩm nào cũng nên hỏi ý kiến của bác sĩ da liễu để tránh tình trạng kích ứng da hoặc các loại mỹ phẩm sẽ phản ứng với thuốc.
Trong quá trình điều trị mụn cần đảm bảo những điều kiện tiên quyết chăm sóc da như thế nào để việc điều trị được thuận lợi và có hiệu quả?
Để việc điều trị đạt được hiệu quả, bạn cần đảm bảo những vấn đề sau:
- Luôn giữ sạch da bằng cách dùng sữa rửa mặt cho da mụn 2 lần/ngày
- Đeo khẩu trang khi ra ngoài
- Đảm bảo ngủ đủ giấc, giấc ngủ chất lượng 8 tiếng mỗi tối và 30 phút mỗi trưa
- Ăn uống đầy đủ các chất, đặc biệt ăn nhiều rau, trái cây; tránh xa các loại đồ ăn cay nóng, đồ kích thích, hạn chế ăn các chất béo, không hút thuốc
- Uống nhiều nước; hạn chế sử dụng rượu bia
- Rèn luyện thân thể, tập thể dục mỗi ngày
- Luôn giữ tinh thần thoải mái, tránh stress, căng thẳng
Cân bằng nội tiết tố nữ bằng thực phẩm chức năng, thuốc phù hợp
Rối loạn nội tiết tố là nguyên nhân chính gây nên mụn, việc điều trị cần điều trị từ bên trong nhằm cân bằng lại nội tiết tố trong cơ thể. . Hiện nay trên thị trường có rất nhiều các loại thuốc cũng như TPCN có tác dụng cân bằng nội tiết tố có nguồn gốc từ thiên nhiên. Thành phần chính của các sản phẩm này là đậu nành và cây vitex. Bạn có thể tham khảo ý kiến của bác sĩ, những người có chuyên môn nếu muốn sử dụng các sản phẩm này.
Điều trị mụn trứng cá do nội tiết là một thách thức lớn đối với cả người bệnh và thầy thuốc. Việc điều trị cần hết sức kiên trì và lâu dài. Người bệnh cần tuân thủ theo đúng chỉ dẫn của bác sĩ và các điều kiện chăm sóc da thì việc điều trị mới có hiệu quả. Đồng thời, cần hết sức lưu ý khi sử dụng thuốc điều trị mụn do nội tiết, cần tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng bất kì loại thuốc nào.
Ý kiến của bạn