Tiền mãn kinh là thời kì xảy ra trước mãn kinh, nó kéo dài cho đến khi mãn kinh đầy đủ, tức là khi buồng trứng ngừng sản sinh trứng. Trong một đến hai năm cuối của thời kì tiền mãn kinh, cơ thể sẽ sinh estrogen ít hơn đáng kể và đây chính thời điểm xuất hiện các triệu chứng tiền mãn kinh ở phụ nữ.
Triệu chứng tiền mãn kinh ở phụ nữ
34 DẤU HIỆU TIỀN MÃN KINH | |||
18 | Thay đổi về mùi | ||
TRIỆU CHỨNG THƯỜNG GẶP | 19 | Nhịp tim bất thường | |
1 | Nóng bừng | 20 | Phiền muộn |
2 | Đổ mồ hôi đêm | 21 | Lo lắng |
3 | Thời kỳ bất thường | 22 | Cáu gắt |
4 | Mất ham muốn tình dục | 23 | Tâm thần hoảng loạn |
5 | Khô âm đạo | ĐAU | |
6 | Tâm trạng lâng lâng | 24 | Đau vú |
THAY ĐỔI | 25 | Nhức đầu | |
7 | Mệt mỏi | 26 | Đau khớp |
8 | Rụng tóc | 27 | Đau rát miệng |
9 | Rối loạn giấc ngủ | 28 | Cảm giác sốc điện |
10 | Khó tập trung | 29 | Vấn đề về tiêu hóa |
11 | Trí nhớ giảm sút | 30 | Vấn đề về răng miệng |
12 | Chóng mặt | 31 | Căng cơ |
13 | Tăng cân | 32 | Vấn đề về da |
14 | Tiểu són, tiểu không kiểm soát | 33 | Ngứa ran |
15 | Đầy hơi | KHÁC | |
16 | Dị ứng | 34 | Loãng xương |
17 | Móng tay dễ gãy |
Nóng bừng, bốc hỏa
Hiện tượng nóng bừng mặt còn gọi là nhấp nháy nóng, là cảm giác thoáng qua, đột ngột của sự ấm áp hoặc nhiệt tăng đột ngột lan rộng khắp cơ thể. Cơn nóng thường xuất hiện ở bụng, ngực, cổ, mặt đầu.
Thời gian và tần suất xuất hiện của các cơn bốc hỏa khác nhau ở mỗi phụ nữ. Có người chỉ bị 1-3 cơn/ngày, có người bị 5-7 cơn một ngày nhưng cũng có người bị bốc hỏa nặng lên đến 10-20 cơn/ngày. Nếu các cơn nóng bừng xuất hiện vào buổi đêm sẽ làm ảnh hưởng đến giấc ngủ, làm giấc ngủ trở nên thất thường.
Theo thống kê, có khoảng 65-75% phụ nữ gặp các cơn bốc hỏa trong cuối thời kì tiền mãn kinh.
Đổ mồ hôi đêm
Đổ mồ hôi ban đêm được phân loại là những cơn nóng dữ dội xảy ra trong khi ngủ kèm theo những cơn đổ mồ hôi dữ dội, nó còn được gọi là “giấc ngủ hyperhidrosis”.
Đổ mồ hôi ban đêm không thực sự là một rối loạn giấc ngủ, nhưng nó lại ảnh hưởng đến giấc ngủ của phụ nữ tuổi tiền mãn kinh. Đối với nhiều phụ nữ, trải nghiệm đổ mồ hôi ban đêm quá nghiêm trọng đến nỗi nó làm gián đoạn giấc ngủ, và nó có thể làm tăng sự khó chịu và căng thẳng.
Những đợt đổ mồ hôi ban đêm này có thể dao động từ mức độ nhẹ đến cường độ cao. Nguyên nhân có thể là do sự mất cân bằng nội tiết tố kết hợp với các yếu tố môi trường, chẳng hạn như môi trường ngủ quá nóng. Đổ mồ hôi ban đêm cũng có thể được gây ra bởi các điều kiện y tế cơ bản.
Chu kì kinh nguyệt bất thường
Chu kì kinh nguyệt bất thường là một dấu hiệu tiền mãn kinh phổ biến nhất. Một số rối loạn thường gặp gặp là:
- Rong kinh. Là hiện tượng máu ra nhiều hơn chu kì kinh nguyệt bình thường.
- Vô kinh. Là khi phụ nữ không có kinh nguyệt từ 3 tháng hoặc lâu hơn
- Kinh thưa. Là hiện tượng mà chu kì kinh từ 35 ngày đến 3 tháng. Do trứng rụng không thường xuyên hoặc phóng noãn bị ảnh hưởng gây ra triệu chứng này.
- Kinh mau. Là chu kì kinh dưới 3 tuần hoặc ngắn hơn do các noãn đột ngọt phát triển và phóng noãn sớm.
Nguyên nhân của hiện tượng này là do sự mất cấn bằng nồng độ estrogen và progesterone.
Giảm ham muốn tình dục
Mọi người đều trải qua các “đỉnh” và gia đoạn “thung lũng” trong ham muốn tình dục. Tuy nhiên, đối với phụ nữ tiền mãn kinh, sự suy giảm đột ngột về ham muốn tình dục có thể là một sự rắc rối.
Ở phụ nữ mãn kinh, nguyên nhân chính của sự giảm ham muốn tình dục là do mất cân bằng nội tiết tố, chủ yếu là thiếu androgen.
Mất ham muốn tình dục cũng có thể do các triệu chứng tiền mãn kinh khác gây ra, chẳng hạn như khô âm đạo hoặc trầm cảm, hoặc do các loại thuốc được kê toa để điều trị các triệu chứng tiền mãn kinh khác.
Khô âm đạo
Khô âm đạo xảy ra khi cảm giác ẩm ướt và mềm mại của niêm mạc âm đạo biến mất, mang lại các triệu chứng như ngứa và kích ứng. Khô âm đạo có thể là một trong những triệu chứng mãn kinh gây cảm xúc nhất, và điều quan trọng là phải tìm cách điều trị cho tình trạng này nếu nó bắt đầu ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống.
Nồng độ estrogen giảm trong thời kỳ tiền mãn kinh là nguyên nhân khiến mô âm đạo trở nên khô hơn, mỏng hơn và ít co giãn hơn. Thiếu bôi trơn dẫn đến tình dục trở nên khó chịu, âm đạo ngứa, dễ bị kích ứng và dễ bị nhiễm trùng hơn.
Một vấn đề cực đoan khác của khô âm đạo là teo âm đạo, đây là hiện tượng mà âm đạo trở nên nhỏ hơn về chiều rộng và chiều dài. Triệu chứng này có thể xuất hiện do giảm estrogen đột ngột trong thời kỳ tiền mãn kinh.
Thay đổi tâm trạng
Thay đổi tâm trạng cũng là một hiện tượng thường gặp ở giai đoạn tiền mãn kinh. Nhiều phụ nữ có thể thay đổi tâm trạng nhanh một cách chóng mặt, đột ngột và dữ dội: như vừa vui vẻ một phút sau có thể trở nên ủ rũ, cáu gắt.
Ngoài ra, phụ nữ cũng đặc biệt nhạy cảm với chứng trầm cảm, đặc biệt là trong các giai đoạn biến đổi hormone như giai đoạn tiền mãn kinh. Ở tuổi 45-55, phụ nữ có nguy cơ bị trầm cảm cao gấp 4 lần trước đó.
Nguyên nhân của hiện tượng này là do hormone estrogen biến đổi thất thường, làm ảnh hưởng tới serotonin – một hormone có tác động tới tâm trạng.
Mệt mỏi
Mệt mỏi được định nghĩa là cảm giác mệt và giảm năng lượng liên tục, thay vì chỉ buồn ngủ. Các đặc điểm khác của sự mệt mỏi có thể bao gồm: sự thờ ơ, khó chịu và giảm sự chú ý. Mệt mỏi mãn tính trong thời kỳ mãn kinh có thể ảnh hưởng rất lớn đến cuộc sống hàng ngày, gây căng thẳng cho các mối quan hệ, giảm năng suất làm việc và chất lượng cuộc sống.
Mệt mỏi trong thời kỳ tiền mãn kinh là do sự thay đổi nội tiết tố; các hormon như estrogen có khả năng điều chỉnh việc sử dụng năng lượng ở mức tế bào, do đó khi nồng độ hormone giảm xuống trong thời kỳ tiền mãn kinh, kéo theo các mức năng lượng cũng suy giảm.
Rụng tóc
Rụng tóc, một trong những triệu chứng thể chất của tiền mãn kinh. Nang tóc cần estrogen để phát triển nhưng estrogen ở giai đoạn này lại biến thiên bất thường nên hiện tượng rụng tóc xảy ra, tóc thưa dần, phát triển không hết. Ngoài ra, tóc cũng sẽ trở nên khô hơn, giòn hơn và dễ gãy.
Với nhiều phụ nữ, triệu chứng này gây ra sự khó chịu, vì nó là một dấu hiệu lão hóa rõ rệt.
Rối loạn giấc ngủ
Thức dậy nhiều lần trong đêm, không ngủ được – đây đều là tất cả các biểu hiện của rối loạn giấc ngủ. Bước vào tuổi tiền mãn kinh, phụ nữ sẽ thấy giấc ngủ của họ kém ngon hơn và việc ngủ ngày càng trở nên khó khăn. Nghiên cứu chỉ ra rằng, phụ nữ bắt đầu trải nghiệm rối loạn giấc ngủ từ 5 đến 7 năm trước khi vào thời kỳ mãn kinh.
Khó tập trung
Trong thời kỳ mãn kinh, nhiều phụ nữ gặp phải hiện tượng khó ghi nhớ, khó tập trung. Điều này tác động lớn đến các khía cạnh trong cuộc sống. Nguyên nhân chính của hiện tượng này cũng là do sự thiếu hụt estrogen. Tuy nhiên, triệu chứng rối loạn giấc ngủ tuổi tiền mãn kinh cũng góp phần làm cho hiện tượng này trở nên trầm trọng hơn.
Trí nhớ giảm sút
Phụ nữ tiếp cận thời kỳ mãn kinh thường phàn nàn về việc mất trí nhớ và không có khả năng tập trung. Chìa khóa xe bị thất lạc, các cuộc hẹn bị bỏ qua, sinh nhật bị lãng quên, vv. Đây có thể dường như là những sự kiện tầm thường, nhưng những điều này có thể gây ảnh hưởng tới cuộc sống hằng ngày. Mất trí nhớ ảnh hưởng đến hầu hết mọi người theo cách này hay cách khác.
Nếu hiện tượng này xuất hiện thường xuyên thì bạn nên tìm tới sự tư vấn y tế.
Chóng mặt
Chóng mặt thường được mô tả là cảm giác choáng váng, mọi vật xung quanh quay vòng, đi kèm với cảm giác mất cân bằng. Điều này có thể dẫn tới té ngã. Chóng mặt là một triệu chứng của nhiều bệnh trạng; tuy nhiên, nó cũng là một triệu chứng có thể có của thời kỳ tiền mãn kinh, gây ra bởi sự biến động về mức độ nội tiết tố như estrogen.
Tăng cân
Tăng cân, đặc biệt là tăng tích mỡ vung quanh thắt lưng là một dấu hiệu của việc thay đổi mức độ hormone trong thời kỳ tiền mãn kinh. Ngoài ra, mức testosterone thấp ở giai đoạn này cũng dẫn đến giảm tỷ lệ trao đổi chất, có nghĩa là từ thời kỳ tiền mãn kinh trở đi, phụ nữ cần ít calo hơn mỗi ngày; do đó, những phụ nữ tiếp tục ăn như trước sẽ tăng cân.
Tiểu són
Tiểu són, tiểu không kiểm soát được biểu hiện bằng việc ngẫu nhiên giải phóng nước tiểu trong khi cười, ho, hắt hơi hoặc do gắng sức quá mức. Điều này khiến nhiều phụ nữ phải sử dụng đến băng vệ sinh và làm tăng khả năng viêm nhiễm phụ khoa. Chưa kể đến mùi khó chịu gây ra làm họ né tránh việc gần gũi với mọi người.
Đầy hơi
Triệu chứng này được đặc trưng bởi việc bụng trương lên, cảm giác căng thẳng và khó chịu hoặc đau ở vùng bụng. Thông thường, điều này phát sinh từ khí đường ruột do thực phẩm kém chất lượng; do mật độ thấp của mật, được gây ra bởi sự thiếu hụt estrogen. Một nguyên nhân khác gây đầy hơi có thể là do không dung nạp lactose, hoặc cơ thể từ chối các loại thực phẩm từ sữa. Khi chúng ta già đi, cơ thể sẽ sản xuất ít lactase hơn – một enzyme cần thiết để tiêu hóa lactose.
Dị ứng
Hormones và hệ thống miễn dịch có sự liên kết chặt chẽ, do đó những thay đổi nội tiết tố trong thời kỳ mãn kinh có thể dẫn đến sự gia tăng dị ứng ở phụ nữ tiền mãn kinh. Nhiều phụ nữ cảm thấy tăng nhạy cảm với dị ứng, trong khi những người khác có thể đột nhiên bị dị ứng với thứ gì đó chưa bao giờ làm phiền họ trước đây.
Dị ứng được coi là một triệu chứng tiền mãn kinh bực bội. Hầu hết phụ nữ chỉ gặp các triệu chứng “nhẹ” như phát ban, hắt hơi và ngứa mắt, nhưng trong trường hợp có các triệu chứng dị ứng cực độ như sưng, chóng mặt và chuột rút.
Móng tay dễ gãy
Móng tay có nhiều sự thay đổi trong thời kì tiền mãn kinh, nhưng vấn đề thường gặp nhất là móng tay dễ gãy, nứt, tách làm đôi hoặc gãy ngang ngay trên đầu ngón. Ngoài móng tay giòn , các chứng rối loạn móng tay khác thường gặp ở thời kỳ mãn kinh bao gồm móng lồi, gờ móng, nhiễm trùng móng tay và lớp biểu bì.
Thay đổi về mùi cơ thể
Thay đổi nội tiết tố mãn kinh gây gia tăng sản xuất mồ hôi để đáp ứng với các triệu chứng mãn kinh về thể chất khác như: nóng ran và đổ mồ hôi ban đêm, hoặc các triệu chứng tâm lý như: lo lắng và rối loạn hoảng sợ. Sự gia tăng sản xuất mồ hôi này có thể làm tăng mùi cơ thể, ngay cả khi vẫn duy trì chế độ vệ sinh cá nhân tốt.
Nhịp tim bất thường
Những tiếng đập mạnh, nhịp tim nhanh khiến nhiều phụ nữ sợ hãi vì sự khởi đầu đột ngột và khó xoa dịu của nó. Sự thiếu hụt estrogen có thể kích thích quá mức các hệ thần kinh và tuần hoàn, gây nhịp tim bất thường. Như với bất kỳ tình trạng bệnh tim nào, triệu chứng này cũng có thể là biểu hiện của một vấn đề nào khác nghiêm trọng hơn, vì vậy điều quan trọng là hãy thông báo cho bác sĩ hiện tượng này.
Phiền muộn
Cảm giác buồn bã, phiền muộn thường gặp ở phụ nữ tiền mãn kinh, mãn kinh. Ở nhiều phụ nữ, cảm giác này tồn tại làm giảm chất lượng cuộc sống hàng ngày, nó cũng có thể báo hiệu một chứng rối loạn trầm cảm ở tuổi tiền mãn kinh. Mức độ nghiêm trọng và thời gian của những cảm xúc buồn, cũng như sự hiện diện của các triệu chứng khác, là những yếu tố phân biệt nỗi buồn thông thường từ một chứng rối loạn trầm cảm.
Lo lắng, lo âu
Lo lắng là một cảm giác mơ hồ hoặc mãnh liệt gây ra bởi các tình trạng thể chất hoặc tâm lý, được thể hiện bằng cảm xúc kích động và mất kiểm soát cảm xúc. Nó cũng có thể có các biểu hiện thể chất như: như nhịp tim nhanh, khó thở, và đánh trống ngực. Lo lắng trong thời kỳ mãn kinh là do sự giảm đột ngột nồng độ estrogen tuần hoàn trong cơ thể, làm giảm sản xuất chất dẫn truyền thần kinh chịu trách nhiệm điều chỉnh tâm trạng, chẳng hạn như serotonin và dopamine.
Cáu gắt
Nhiều phụ nữ tiền mãn kinh cảm thấy dễ cáu kỉnh. Nếu khó chịu kéo dài hơn một tuần và ảnh hưởng xấu đến hiệu suất công việc và các mối quan hệ với gia đình, bạn bè và đồng nghiệp, hãy tìm kiếm lời khuyên của một chuyên viên y tế.
Rối loạn hoảng sợ
Rối loạn hoảng loạn đặc trưng bởi nỗi sợ hãi và lo âu đột ngột xảy đến. Một cơn rối loạn hoảng sợ có thể kéo theo nhịp tim nhanh, cảm giác sợ hãi, thở nông, căng thẳng. Tần suất của những “cuộc tấn công” hoảng loạn này có thể thưa hoặc thường xuyên tùy vào từng người. Rối loạn hoảng sợ có thể cực kỳ đáng sợ đối với những phụ nữ gặp triệu chứng này, nhưng có thể khắc phục bằng cách điều trị gốc rễ của nguyên nhân – sự mất cân bằng nội tiết tố – thông qua việc thay đổi lối sống, bổ sung estrogen bằng các loại thuốc thay thế.
Đau ngực
Đau nhức ở một hoặc cả hai ngực là triệu chứng của những thay đổi nội tiết tố, vì thế nó thường xảy ra ở trước chu kỳ kinh nguyệt, trong thai kỳ hoặc sau sinh, thời mãn kinh. Sự mất cân bằng cụ thể của kích thích tố gây ra đau ngực biểu hiện khác nhau đối với từng phụ nữ, vì vậy đau tức ngực có thể xảy ra ở những thời điểm khác nhau hoặc ở cường độ khác nhau ở từng phụ nữ.
Nên tham khảo ý kiến của bác sĩ nếu bạn gặp những cơn đau nặng hoặc kéo dài trong hai tháng hoặc hơn, cũng như nếu đau vú kèm theo một khối u vú hoặc bất kỳ triệu chứng bất thường khác.
Nhức đầu
Nhiều phụ nữ thường xuyên bị nhức đầu hoặc đau nửa đầu ngay trước thời kỳ hoặc rụng trứng. Những cơn đau đầu này, đôi khi được gọi là “chứng đau nửa đầu kinh nguyệt”, xảy ra khi nồng độ estrogen giảm. Vì vậy khi cơ thể bắt đầu chậm sản xuất estrogen do bước vào giai đoạn mãn kinh, một số phụ nữ có thể bị đau đầu nhiều hơn và tệ hơn.
Đau khớp
Đau khớp là một trong những triệu chứng phổ biến. Hơn một nửa số phụ nữ tiền mãn kinh trải qua những mức độ đau khớp khác nhau. Đau khớp là đau nhức không giải thích được ở cơ và khớp, không liên quan đến chấn thương hoặc tập thể dục, nhưng có thể liên quan đến tác động của mức độ hormone dao động lên hệ miễn dịch. Estrogen giúp ngăn ngừa viêm ở các khớp, do đó mức estrogen thấp trong thời tiền kỳ mãn kinh có thể dẫn đến tăng viêm và do đó làm tăng đau khớp.
Đau rát miệng
Hội chứng rát miệng là một tình trạng phức tạp, nó gây ra sự khó chịu hoặc một cơn đau rát trên lưỡi, môi, hoặc trong toàn bộ miệng, mà không có dấu hiệu kích thích nào, kèm theo đó là các triệu chứng khác như hơi thở hôi hoặc mùi vị khó chịu trong miệng.
Cảm giác sốc điện
Triệu chứng này giống như cảm giác của một dải cao su chụp trong lớp mô giữa da và cơ, đôi khi nó xuất hiện như là tiền thân của một cơn bốc hỏa. Những cú sốc điện thường chỉ xảy ra trong một thời gian ngắn, nhưng vẫn gây ra những cảm giác khó chịu. Nguyên nhân của cảm giác sốc điện trong thời kỳ mãn kinh được cho là có liên quan đến tác động của các mức estrogen dao động lên hệ thống tim mạch và thần kinh.
Vấn đề về tiêu hóa
Vấn đề tiêu hóa được định nghĩa là những thay đổi trong chức năng tiêu hóa, với các triệu chứng như sản xuất khí quá mức (đầy hơi), chuột rút đường tiêu hóa và buồn nôn. Có một vài lý do giải thích rằng tại sao phụ nữ tiền mãn kinh, mãn kinh lại có thể gặp nhiều vấn đề về tiêu hóa hơn trước đây: Mất cân bằng nội tiết tố làm gián đoạn quá trình vận chuyển thực phẩm tự nhiên trong ruột, và ảnh hưởng xấu đến hoạt động bình thường của kích thích tố.
Vấn đề về răng miệng
Các vấn đề về hơi thở thường gặp ở phụ nữ tiền mãn kinh. Ngoài ra viêm nướu, chảy máu nướu răng cũng là vấn đề mà phụ nữ tiền mãn kinh có thể gặp phải. Nếu không được điều trị, các vấn đề về nướu răng có thể dẫn đến mất răng, nhiễm trùng và bệnh tim.
Căng cơ
Căng cơ thường gặp ở cơ vùng cổ, vai, lưng và gáy. Đôi khi có kèm theo đau nhức, cứng khớp khắp cơ thể. Căng cơ một triệu chứng phổ biến của thời kỳ tiền mãn kinh bởi vì nồng độ estrogen thấp dẫn đến sự gia tăng cortisol. Nồng độ cortisol cao làm cho các cơ trong cơ thể siết chặt và trở nên căng cứng, mệt mỏi.
Vấn đề về da
Khi nồng độ estrogen giảm trong thời kỳ mãn kinh, sản xuất collagen cũng chậm lại. Collagen có trách nhiệm giữ cho làn da săn chắc và đàn hồi. Vì vậy, khi collagen suy giảm, nó làm cho da trở nên mỏng hơn, khô hơn, xuất hiện các nếp nhăn. Da khô có thể dẫn đến ngứa – một triệu chứng bực bội có thể làm gián đoạn cả giấc ngủ.
Ngứa ran
Ngứa ran là cảm giác giống như có hàng ngàn con kiến đang bò trên da. Ở hầu hết mọi người, ngứa ran là vô hại, thường xảy ra do dây thần kinh bị chèn ép hoặc động mạch bị nén. Tuy nhiên, ở phụ nữ tiền mãn kinh, ngứa ran có thể được gây ra bởi trên hệ thống thần kinh trung ương bị giảm nồng độ estrogen.
Loãng xương
Loãng xương là một rối loạn thoái hóa xương, đặc trưng bởi sự yếu của xương và giảm khối lượng, mật độ xương. Thời kỳ tiền mãn kinh ảnh hưởng tiêu cực đến sự tăng trưởng của xương. Thông thường, xương đi qua một quá trình, xương cũ luôn được thay thế bằng các tế bào xương mới, nhưng khả năng của cơ thể để xử lý quá trình này thay đổi theo tuổi tác. Vào khoảng 35 tuổi, có ít sự phát triển xương hơn.
Estrogen tham gia vào quá trình hấp thu canxi vào xương; do đó, sự giảm nồng độ estrogen, phụ nữ sẽ bị giảm nhanh mật độ xương từ tiền mãn kinh trở đi.
Trên đây là 34 triệu chứng tiền mãn kinh ở phụ nữ. Bước vào giai đoạn này, người phụ nữ có nhiều thay đổi cả về thể chất và tinh thần, điều quan trọng là cần chủ động tìm hiểu để bảo vệ sức khỏe cũng như bước qua giai đoạn này một cách thoải mái nhất. Hãy chú ý để có một lối sống khoa học, một chế độ ăn đầy đủ dinh dưỡng và dùng thêm một số loại thuốc có chứa phytoestrogen (isoflavone đậu nành) để cân bằng lại hormone trong cơ thể một cách tự nhiên nhất, đồng thời giúp làm giảm các triệu chứng của thời kì tiền mãn kinh. Lưu ý, việc sử dụng thuốc cần có sự tham khảo của bác sĩ, những người có chuyên môn, tuyệt đối không được tự ý mua và sử dụng các loại thuốc không rõ nguồn gốc.
Ý kiến của bạn