Giai đoạn mãn kinh, người phụ nữ chịu nhiều ảnh hưởng của sự thay đổi nội tiết tố (từ tăng cao tuổi tiền mãn kinh đến suy giảm mạnh ở tuổi mãn kinh). Khi hormone tăng cao, hoạt động sinh dục cơ thể tăng lên, cơ thể như trẻ lại, dân gian thương gọi là hiện tượng hồi xuân ở phụ nữ.
Giai đoạn tiền mãn kinh đến mãn kinh, nhiều phụ nữ có sự hồi xuân, cảm thấy cơ thể như trẻ lại, ham muốn tình dục tăng cao (Ảnh minh họa)
Sự hồi xuân của người phụ nữ
Hiện tượng hồi xuân thường gặp ở những phụ nữ có cơ địa cường estrogen với các biểu hiện: người béo tốt; da dẻ hồng hào; kinh nguyệt đều, nhiều; dậy thì sớm hơn những phụ nữ khác. Tuy nhiên, giai đoạn hồi xuân thường kéo dài không lâu, các nang trứng còn lại sẽ nhanh chóng thoái triển, ngưng tiết estrogen để bước vào thời kì mãn kinh thực sự.
Khi nào người phụ nữ bước vào tuổi hồi xuân?
Dựa vào diễn biến của kinh nguyệt, hoạt động sinh dục của phụ nữ có thể chia thành 4 giai đoạn:
- Trước dậy thì (chưa có kinh nguyệt)
- Dậy thì (bắt đầu có kinh nguyệt)
- Thời kì hoạt động sinh dục (chức năng sinh sản phát triển hoàn chỉnh)
- Mãn kinh (kết thúc thời kì sinh sản, không còn kinh nguyệt, không thể thụ thai, các chức năng sinh dục suy giảm mạnh)
Trước khi mãn kinh thực sự, người phụ nữ trải qua một giai đoạn chuyển tiếp với sự biến thiên cao – thấp thất thường của hormone estrogen, người ta thường gọi giai đoạn này là giai đoạn tiền mãn kinh. Ở nhiều phụ nữ, giai đoạn tiền mãn kinh do sự tiết hormone biến thiên thất thường mà gây ra cơ chế feed-back (điều khiển ngược) lên vùng dưới đồi tuyến yên, dẫn tới tăng tiết đột ngột các hormone hướng sinh dục, kích thích các nang trứng còn lại tiết estrogen tăng vọt. Cơ thể người phụ nữ lúc này chịu mức hormone tăng cao, hoạt động sinh dục tăng lên, cơ thể như trẻ lại, giai đoạn này chính là giai đoạn hồi xuân.
Khi mức hormone tăng cao, hoạt động sinh dục tăng lên, cơ thể như trẻ lại, giai đoạn này chính là giai đoạn hồi xuân của người phụ nữ (Ảnh minh họa)
Các rối loạn thường gặp ở thời kì hồi xuân
Các rối loạn này có thể ít nhiều ở từng phụ nữ, nhưng nói chung đa phần đều xuất hiện các rối loạn dưới đây:
Các rối loạn vận mạch
- Bốc hỏa, nóng bừng. Thường xảy ra ở đầu, mặt, cổ và diễn ra trong khoảng vài phút. Tùy từng người mà mức độ nặng nhẹ cũng như tần suất xuất hiện của các cơ bốc hỏa khác nhau, có những trường hợp lên tới chục cơn mỗi ngày. Bốc hỏa vào ban đêm có thể làm ảnh hưởng tới giấc ngủ, thức dậy nửa đêm và khó ngủ lại.
- Đổ mồ hôi. Xuất hiện sau khi các cơn bốc hỏa qua đi, xảy ra do hiện tượng co mạch trở lại.
- Chóng mặt nhức đầu. Do hiện tượng co mạch máu não, gây ra cảm giác mất thăng bằng. Kèm theo đó là hồi hộp, đánh trống ngực.
Các rối loạn tâm lý
Rối loạn giấc ngủ, ngủ không sâu giấc; thay đổi tính tính, lúc thì cáu gắt, lúc lại dễ tổn thương, hay lo lắng là những rối loạn tâm lý mà người phụ nữ tuổi hồi xuân thường gặp phải. Nhiều trường hợp, những rối loạn tâm lý này cộng thêm những triệu chứng mãn kinh khác làm cho người phụ nữ trở nên trầm cảm, hoang tưởng.
Nhiều phụ nữ có nguy cơ rơi vào trầm cảm tuổi mãn kinh (Ảnh minn họa)
Da thay đổi
Ở tuổi này, lớp mỡ dưới da bắt đầu suy giảm, các tổ chức da trở nên lỏng lẻo làm da trở nên mỏng, nhăn nheo và chảy xệ. Các thụ thể androgen cũng suy giảm, gây rụng lông mu, lông nách, các tuyến nhờn teo nhỏ, da trở khô ráp, xuất hiện đồi mồi.
Tiết niệu cũng có sự thay đổi
Do sự tưới máu vùng niệu – sinh dục suy giảm, niệu đạo teo nhỏ, lỗ tiểu mở rộng làm phụ nữ gặp hiện tượng són tiểu, nhiều trường hợp còn xuất hiện đái buốt, đáy rắt, nhiểm khuẩn tiết niệu ngược dòng.
Mật độ xương giảm dẫn tới loãng xương
Do estrogen thay đổi, các thành phần canxi trong xương giảm, tích lũy canxi trong xương cũng giảm mạnh. Phụ nữ có thể mất tới 6% khối lượng xương mỗi năm sau tuổi mãn kinh.
Những vấn đề ở hệ thống tim mạch
So với lứa tuổi sinh đẻ, phụ nữ mãn kinh có nguy cơ mắc tim mạch cao hơn 2-4 lần. Bởi estrogen có vai trò giảm cholesteron, giảm triglycerid trong máu, thông qua đó có tác dụng bảo vệ thành mạch chống xơ vữa. Thế nhưng giai đoạn này, estrogen lại suy giảm, dẫn đến tăng nguy cơ bệnh mạch vành, tăng huyết áp, huyết khối…
Các rối loạn ở đường sinh dục và tình dục
Tiệm cận mãn kinh thực sự, tổ chức liên kết vùng niệu – sinh dục của người phụ nữ ngày một mỏng đi, âm hộ xơ teo nhỏ, niêm mạc âm đạo mỏng, khô hạn vùng kín, dẫn tới dễ bị tổn thương sang chấn. Phía bên trong, tử cung nhỏ dần, nội mạc tử cung mỏng; các hệ thống treo cơ quan sinh dục như cân, dây chằng mất đàn hồi, nhão, dẫn tới nguy cơ sa sinh dục.
Tất cả những điều trên làm phụ nữ gặp khó khăn khi sinh hoạt vợ chồng, âm đạo đau, rát. Vậy nên mặc dù hồi xuân làm ham muốn tình dục tăng cao nhưng nó cũng nhanh chóng suy giảm nhiều nếu như những vấn đề này không được giải quyết.
Xem thêm: Tình dục tuổi trung niên – Một vấn đề cần được quan tâm đúng mức
Để tuổi hồi xuân được bền và đẹp, cần giải quyết các rối loạn trên
Giải quyết các vấn đề tuổi tiền mãn kinh, người phụ nữ sẽ có một giai đoạn hồi xuân bền lâu và tươi đẹp (Ảnh minh họa)
Có nhiều biện pháp để giải quyết các vấn đề tuổi hồi xuân. Trước kia, liệu pháp hormone thay thế (HRT-hormon Replacement Therapy) được cho là giải pháp hiệu quả. Liệu pháp này sử dụng estrogen kết hợp với progesteron hoặc không nhằm bù đắp cho estrogen nội sinh thiếu hụt, từ đó làm giảm tất cả các triệu chứng rối loạn tiền mãn kinh. Tuy nhiên, liệu pháp này đã mang lại một số tác dụng hại cho sức khỏe như: làm tăng nguy cơ ung thư (ung thư vú, ung thư nội mạc tử cung), bệnh huyết khối, tăng huyết áp, vv. Vì vậy người phụ nữ sử dụng hormon thay thế phải cần được khám xét bởi các thầy thuốc chuyên khoa để loại trừ chống chỉ định và theo dõi chặt chẽ trong suốt quá trình điều trị.
Hiện nay, để cân bằng và bổ sung hormone thời kì tiền mãn kinh đến sau mãn kinh, các chuyên gia khuyến cáo sử dụng các sản phẩm có nguồn gốc thiên nhiên với isoflavone đậu nành và dịch chiết chasteberry. Nhiều nghiên cứu lâm sàng cho thấy, chúng có tác dụng như liệu pháp HRT (dù chậm hơn) nhưng an toàn hoàn, sử dụng đúng liều lượng hoàn toàn không gây tác dụng phụ nào và có thể sử dụng một cách lâu dài.
Bệnh cạnh việc dùng thuốc, xây dựng một chế độ dinh dưỡng hợp l, thể dục thể thao đều đặn, nghỉ ngơi – làm việc điều độ cũng đóng vai trò quan trọng trong việc gìn giữ sắc đẹp cũng như tuổi xuân của người phụ nữ.
Ý kiến của bạn